ယခင္လမွ အဆက္....
၃၀။
မီးေတာင္ႀကီး ေပါက္သကဲ့သို႔ တဟူးဟူး ေလာင္ၿမိဳက္ေနေသာ မီးလွ်ံႀကီးကပင္ ေၾကာက္မက္ဖြယ္ ေကာင္းလွသည္။ ေလာင္စာ မကုန္မခ်င္း သစ္တိုသစ္စ သစ္ေခ်ာင္း တစ္ေခ်ာင္း မက်န္ေအာင္ေလာင္ေနေသာ မီးအရွိန္ေၾကာင့္ မည္သူမွ် အနီးကို မကပ္ႏိုင္။ မီးခိုးမ်ားက တေစၦသရဲ၏ ၀တ္ရံုမည္းႀကီး ပမာ ေကာင္းကင္တစ္ခြင္လံုးကို လႊမ္းအုပ္ရန္ အလိပ္လိပ္ တက္လ်က္ရွိသည္။ မီးေတာက္ မီးလွ်ံေတြကလည္းမေကာင္းဆုိး၀ါး တစ္ေကာင္၏ အစြယ္မ်ားသဖြယ္ပင္။ ေဇာင္ခ်မ္းကုန္း တစ္ရြာလံုးရွိ ရြာသူရြာသားမ်ား သာမက အနယ္နယ္ အရြာရြာက စုရံုးေရာက္ရွိလာၾကေသာ ဆရာေတာ္ႀကီး၏ အႏိ ၱမအဂၢိစ်ာပန ပြဲႀကီးသည္ပင္ ၿငိမ္သက္သြားခဲ့ပါ၏။ မီးေလာင္ရာသို႔ အားလံုးလိုလို ေရာက္လာၾကသျဖင့္ ေဇာင္ခ်မ္းကုန္းရြာ လမ္းသည္ပင္ ျပည့္သြားခဲ့သည္။ ပြဲၾကည့္ လွည္းေတြက ႏြားမလန္႔ ပြဲမၿပိဳေအာင္ ကြင္းထဲမွာ ေစာင့္ေနၾက၍သာ ေတာ္ေတာ့သည္။
မအိမ္ကံ ကေတာ့ မ်က္ရည္ ေတြေတြက်ရင္း ေၾကာင္ေတာင္ႀကီး ရပ္လ်က္ရွိ၏။ ဘယ္သူကမွ ဘယ္သူ႔ကို မေဖးမႏိုင္ၾကဘဲ ျမင္ကြင္းကိုသာ ၀မ္းနည္း ေၾကကြဲစြာ ၾကည့္ေနၾကရေတာ့သည္။ လူအားႏွင့္ ၀ိုင္း၀န္း ၿငႇိမ္းသတ္ဖို႔ပင္ အခ်ိန္မရေတာ့။ သံေခ်ာင္း ေမႊသံႀကီး ဆက္တိုက္ ၾကားရၿပီးသည္ႏွင့္ လူေပါင္းမ်ားစြာတို႔ ေဇာင္ခ်မ္းကုန္း ရြာဘက္ကို အေျပး လာခဲ့ၾကပါ၏။ ဓားျပသူခိုး၊ အႏုၾကမ္း လူရမ္းကားတို႔သာဆိုလွ်င္ လူအုပ္ႀကီးကို ျမင္႐ံုႏွင့္ မူးေမ့ သြားၾကလိမ့္မည္။ အခုက လက္သည္ကို ေကာင္းေကာင္း မသိလိုက္ၾကရဘဲ ထေလာင္လိုက္ေသာ မီးျဖစ္၏။ ဘယ္သူက ဘယ္အၿငိဳးႏွင့္ မီးတုတ္တင္ ႐ႈိ႕ခဲ့သည္ မေျပာႏိုင္ေသးေသာ္လည္း ေဇာင္ခ်မ္းကုန္း ရြာေက်ာင္းသည္ နာရီပိုင္း အတြင္း ျပာပံု ဘ၀ ေရာက္ရေတာ့မည္။
“ရပ္ရြာလူႀကီးေတြမွ အပ လူေတြ အားလံုး ပြဲခင္းကို ျပန္ၾကပါ၊ ျပန္ၾကပါ။ ဇာတ္ပြဲ ဆက္မွာပါ။ ဒါခင္ဗ်ား တို႔အလုပ္ မဟုတ္ပါဘူး။ လူႀကီးေတြ အလုပ္ပါ။ ျပန္ၾကပါ၊ ျပန္ၾကပါ။ ေအးေအးေဆးေဆး ပြဲဆက္ၾကည့္ၾကပါ”
အသံေအာင္လွေသာ အသံႀကီး တစ္သံက လူေပါင္း ေျမာက္ျမားစြာတို႔၏ အသံ ေပါင္းမ်ားစြာကို ေက်ာ္ကာ စူးစူး ၀ါး၀ါး ထြက္ေပၚလ်က္ရွိ၏။ လူေတြက မျပန္ၾကပါ။ တ၀ုန္း၀ုန္း ၿပိဳက်ေနေသာ မီးေလာင္ သစ္ေခ်ာင္းေတြကို ယိမ္းပြဲ ၾကည့္သလို ၾကည့္ေနၾကဆဲ ျဖစ္၏။ တေပါင္းလ၏ ေလက တဟူးဟူး တိုက္လ်က္ရွိရာ အိမ္ေတြဘက္ကို မီးမကူးရန္ အေရးႀကီးသည္။ သို႔ေသာ္ ခ်က္ခ်င္းႀကီး မကူးႏိုင္။ ရြာႏွင့္ေက်ာင္းက လွမ္းတာ တစ္ေၾကာင္း၊ ၾကားမွာ မီးတားကြက္လို ကြင္းႀကီး ျခားသျဖင့္လည္းေကာင္း စုိးရိမ္စရာေတာ့ သိပ္မရွိ။ သာေအာင္ႏွင့္ ၀ါးခြၽန္ကိုင္၊ ဒူးေလးကိုင္၊ လူေလးငါးဆယ္က လူေတြ ေရွ႕ေရာက္လာၾကကာ ပြဲခင္းသို႔ ျပန္ၾကရန္ အတင္းတြန္းထုတ္ ေနၾကရသည္။ လက္နက္မ်ား ကိုင္ေဆာင္ထားၾကသည့္ အျပင္ လူျဖန္႔ကာ အတင္းအဓမၼ လူစု ခြဲခိုင္းေနသျဖင့္ တျဖည္းျဖည္း ဆုတ္သြားၾကေသာ္လည္း လူအုပ္ႀကီးက မေလ်ာ့ႏိုင္ဘဲ ရွိသည္။
“သာေအာင္၊ ဘယ္သူ႔လက္ခ်က္တုံးကြ။ မိုက္ရင္ ရြာကို စမ္းလိုက္ပါလားကြာ။ စာသင္ေက်ာင္းကို မီး႐ႈိ႕တာ သူရဲေဘာေၾကာင္လွသကြာ။ အသက္ခ်င္း လဲလိုက္စမ္းမယ္”
“ကိုမွတ္ႀကီး၊ က်ဳပ္တို႔ ကိစၥ က်ဳပ္တို႔ ရွင္းမယ္။ ခင္ဗ်ား တို႔ရြာက လူေတြ ခင္ဗ်ားတုိ႔သာ ႏိုင္ေအာင္ထိန္း။ ပြဲမပ်က္ဘူးေနာ္။ လွည္းေတြ မျပန္ေစနဲ႔။ က်ဳပ္တို႔ ဆရာေတာ္ႀကီး စ်ပန အပ်က္မခံဘူး။ သြားေတာ့။ ခင္ဗ်ားပြဲ သြားထိန္း”
ေအာ္ဟစ္ ဆူညံေနၾကေသာ လူအုပ္ႀကီး၏ တစာစာ ေအာ္သံေတြၾကားက သာေအာင့္ အသံ စူးထြက္ေနတာကိုလည္း မအိမ္ကံ ၾကားေနရသည္။ တျခားရြာေတြက လာတက္ၾကရသည့္ ကေလးေတြရွိၾကေတာ့ ေက်ာင္းႀကီး မီးေလာင္တာကို အကုန္လံုးက ေတာက္တေခါက္ေခါက္ ရွိၾကသည္။ ငိုယိုသူေတြက ငိုယိုေနၾကသည္။ ေအာ္သူေတြက ေအာ္ေနၾကသည္။ ေဒါသေတြ ဆူဆူ ႀကိဳင္ႀကိဳင္ ေလာင္ၿမိဳက္ေနၾကတာကပင္ ေက်ာင္းကို ေလာင္သည့္ မီးထက္ အဟုန္ျပင္းလွပါ၏။ ကိုေျပသိမ္း ဘယ္ေရာက္ေနသလဲ။ မအိမ္ကံ ကိုေျပသိမ္းကို စိတ္ေရာက္မွ ဆတ္ခနဲ လႈပ္လာခဲ့သည္။ သမီးႏွစ္ေယာက္ကေတာ့ အိမ္မွာ။ မီးတ့ဲ မီးတဲ့ဆိုမွ မအိမ္ကံ သည္ဘက္ကို ေျပးလာခဲ့ျခင္း ျဖစ္သည္။ ဖိနပ္ပင္ မပါခဲ့။ ဆူးေလဆူးေတြက မအိမ္ကံ ဖ၀ါးမွာ သီးေနေသာ္လည္း မအိမ္ကံ ဆူးကို မထြင္ႏိုင္။ လူေတြၾကား တိုးရင္း သာေအာင္တို႔ ဘက္ကို မအိမ္ကံ ေရာက္လာခဲ့သည္။ သာေအာင္တို႔တစ္ေတြက ရင္ေပါင္တန္းၾကရင္း လူေတြကို ရင္ဘတ္ကတြန္းရင္း ျပန္ၾကပါ...ျပန္ၾကပါ ေအာ္ေနၾက၏။
“သာေအာင္၊ ဆရာေကာ...ကိုေျပသိမ္းေတြ႕လား”
“မေတြ႕ဘူး မအိမ္ကံ။ သည္ကိုေတာ့ မေရာက္ေသးဘူး”
လူေတြက မအိမ္ကံကိုေတြ႕ေတာ့ ပိုၿပီး စိတ္၀င္စားၾက ျပန္သည္။ စာသင္ေက်ာင္း အလွဴရွင္၊ စာသင္ေက်ာင္း အစ္မ မဟုတ္လား။ မအိမ္ကံကေတာ့ မ်က္ရည္ေတြကို လက္ဖမိုးႏွင့္ သုတ္ရင္း ဘာလုပ္လို႔ ဘာကိုင္ရမွန္း မသိဘဲ ရွိေနပါ၏။ လူၾကားထဲက ျပန္တိုးလာခဲ့ကာ အိမ္ဘက္ကို ေလွ်ာက္လာေတာ့မွ ေျခဖ၀ါးေတြ က်ိန္းစပ္ နာက်င္ေနတာ သတိထားမိေတာ့သည္။ ဆူးေလ ဆူးေတြကိုမထြင္ဘဲ မအိမ္ကံ ဆက္ေလွ်ာက္လာခဲ့ရာက သမင္လည္ျပန္ လွည့္ၾကည့္လိုက္သည္။ မီးၫြန္႔က်ဳိးၿပီ ျဖစ္ေသာ္လည္း မီးေတာက္ေတြ မသိမ္းေသး။ တစ္ခါက ေက်ာင္းသားလူငယ္မ်ားျဖင့္ ေ၀စည္ခဲ့ေသာ မအိမ္ကံ၏ ေက်ာင္း။ ေက်ာင္းဆရာ ကိုေျပသိမ္း၏ ရြာေက်ာင္း။ ေခါင္းေလာင္းသံ၊ စာအံသံ၊ ေျပးလႊား ေပ်ာ္ျမဴးၾကသံမ်ားႏွင့္ ပြင့္လန္းခဲ့ေသာ ေဇာင္ခ်မ္းကုန္း စာသင္ေက်ာင္း။ ခုေတာ့ ျပာ၊ မီးခိုးႏွင့္ မီးလွ်ံေတြၾကားမွာ ေအာ္ဟစ္ ညည္းညဴေနသလို တေျဖာင္းေျဖာင္း က်ဳိးေၾကေနပါပေကာ။ ဆို႔တက္လာေသာ ခံစားမႈကို မအိမ္ကံ တင္းမခံႏိုင္ေတာ့ဘဲ အသံထြက္ေအာင္ပင္ ႐ႈိက္ငိုမိခဲ့ေလသည္။ သိမ့္သိမ့္ ခါေအာင္ ငိုမိခဲ့ရပါ၏။
စာသင္ေက်ာင္းကေလးမွာ ဘာအျပစ္ ရွိလို႔လဲ။ ဘာအၿငိဳးနဲ႔ လုပ္ၾကတာလဲ။ ေဇာင္ခ်မ္းကုန္းရြာကို မုန္းတာလား။ ကိုေျပသိမ္းကို မုန္းတာလား။ မအိမ္ကံကို မုန္းတာလား။ ေက်ာင္းပညာ သင္ယူေနၾကတဲ့ ရြာကေလးေတြကိုပဲ မနာလို မ႐ႈဆိတ္ ျဖစ္ၾကတာလား။ မအိမ္ကံမွာ အေမးသာ ရွိ၍ အေျဖမရွိ။ အေျဖ မရႏိုင္ေတာ့ လည္း မ်က္ရည္ေတြသာ တသြင္သြင္ က်ခဲ့ရသည္။ ရြာကင္းေတြကေတာ့ သံေခ်ာင္းေမႊ ခဲ့ၾကသည္။ ဘုန္းႀကီးပ်ံပြဲမွာ မဲေနၾကေတာ့ ရြာစြန္က ပိုက္ဆံရွိ အိမ္ေတြကို သူခိုး၊ ဓားျပ ၀င္တာေနမွာလို႔ သံေခ်ာင္းေမႊသံၾကားၾကားခ်င္း ထင္မိခဲ့သည္။ ဘုန္းႀကီးပ်ံပြဲႀကီး ၀က္၀က္ကြဲစည္သည့္ ရက္မွာမွ သင္းတို႔လာ၀ံ့၊ လုပ္၀ံ့ရဲၾကေသးသည္။ ရြာေပါင္းစံုက လူေပါင္းမ်ားစြာ အုန္းအုန္းကြၽက္ကြၽက္ ရွိေနၾကခ်ိန္မွာမွ သင္းတို႔ ၀င္၀ံ့ရဲၾက သေကာလို႔ပင္ မအိမ္ကံ ေတြးမိခဲ့သည္။ ေက်ာင္းကို မီးတင္ ႐ႈိ႕မည္ လံုး၀ ထင္ခဲ့။ ေနာက္မွ မီးေတာက္ႀကီး ရွိန္းခနဲ ဟုန္းခနဲ ေတာက္ေလာင္လာေတာ့မွ “မီးဗ်ဳိ႕ မီးမီး”ဆိုသည့္ ေအာ္သံႀကီးေတြ ၾကားခဲ့ရသည္။
“ဘုန္းႀကီးပ်ံက ေကာက္႐ိုးဒံုး႐ုပ္ႀကီးေတြ မီး႐ႈိ႕ၾကသာ ထင္ပါရဲ႕ေအ။ ေလက ျပင္းေတာ့ မီးစိုးရိမ္ရသယ္”
မလွအံုက ခပ္ေအးေအးပင္ ေျပာေနခဲ့ေသးသည္။ မလွအံုက လူေတြလွည္းေတြ ၿငိမ္မွ ပြဲခင္းကို ကူးဖို႔ ျပင္ထားသျဖင့္ မီးေလာင္စဥ္က အိမ္မွာ ရွိေနခဲ့ပါ၏။ ေက်ာင္းမီးေလာင္လို႔ ဆိုသည့္ အသံၾကားေတာ့မွ မလွအံုက အိမ္အေပၚထပ္က ကေလးႏွစ္ေယာက္ဆီ တက္ေျပးသည္။ မအိမ္ကံက ေက်ာင္းဘက္ကို ေျပးလာခဲ့ျခင္း ျဖစ္၏။
မအိမ္ကံ အိမ္၀ကိုေရာက္ေတာ့ လူအုပ္ႀကီးတစ္အုပ္ ၀ိုင္းတိုက္ထဲက ထြက္လာသည္။ ေရွ႕ဆံုးမွာ ကုိေျပသိမ္း။ လူေတြက ကိုေျပသိမ္းေနာက္မွာ ဓားေတြ လွံေတြ ကိုယ္စီကိုင္ရင္း ရပ္ေနၾကသည္။ မအိမ္ကံက ကိုေျပသိမ္းကို ေတြ႕လိုက္မွ အ႐ုပ္ႀကိဳးျပတ္ လဲက်သြားေတာ့သည္။ ကိုေျပသိမ္းက အလိုက္ သင့္ေပြ႕လိုက္သျဖင့္သာ လဲက်မသြားျခင္းျဖစ္သည္။
“အိမ္ကေလး သတိထားမွေပါ့။ တစ္ေက်ာင္းၿပိဳေတာ့ ႏွစ္ေက်ာင္းေဆာက္႐ံုေပါ့ကြယ္။ သြား...သြား အိမ္ထဲမွာ နားေခ်။ ေက်းဥလာစမ္း။ လာတြဲေခၚသြားစမ္း”
ထိုစဥ္မွာပင္ အေမ ပန္း႐ံုႏွင့္ ေက်းဥေရာက္လာခဲ့ၾကပါ၏။ ေက်းဥက မအိမ္ကံကိုတြဲကာ အိမ္မႀကီးဘက္ ေခၚသြားခဲ့သည္။
“ေမာင္ေျပသိမ္း မင္းဘယ္လဲ၊ မင္းမထြက္နဲ႔။ ေက်ာင္းကို မီး႐ႈိ႕တာ မင္းကို မေက်နပ္လို႔ဆိုသာ အေမသိသယ္။ ငါ့သား မထြက္ပါနဲ႔ေတာ့”
အေမပန္း႐ံု အသံက ဆို႔ဆို႔ႀကီး နင့္လွသည္။ ကိုေျပသိမ္း က အေမ ပန္း႐ံုကို ေဖ်ာင္းဖ်သည္။ အိမ္ထဲ၀င္ဖို႔ ေျပာသည္။
“ကြၽန္ေတာ္ ပြဲခင္းဘက္ကို သြားမွျဖစ္မွာေပါ့။ ပြဲၿပိဳရင္ ပိုဆိုးေတာ့မယ္ အေမ။ လွည္းေတြ၊ ႏြားေတြက အစီးေထာင္ ခ်ီရွိေနတာ။ အခုေတာင္ ဘာေတြျဖစ္ကုန္မယ္ မေျပာႏိုင္ေသးဘူး။ ကြၽန္ေတာ္ အိမ္စိတ္မခ်လို႔ ျပန္လာတာ။ မၾကာပါဘူး။ ကြၽန္ေတာ္ ျပန္လာမွာပါ”
ကိုေျပသိမ္းေနာက္ ရြာကင္းအဖြ႕ဲက ကိုေျပသိမ္းကို ၀ိုင္းရံလ်က္ ရွိၾကသည္။ ကိုယ့္ရြာေက်ာင္း မီး႐ႈိ႕ခံရတာကို ရွက္ျခင္း၊ ယူက်ံဳးမရျဖစ္ျခင္း၊ ႏွေျမာတသျခင္း၊ ခံျပင္းျခင္း မ်က္ႏွာမ်ားျဖင့္ သုန္မႈန္ေနၾကေလသည္။ ကင္းသမားထဲက စံေကာင္းက လူေကာင္ လူလံုးသန္လွသူျဖစ္၍ ေဒၚပန္း႐ံုတို႔ႏွင့္ အမ်ဳိးမကင္းသူ ျဖစ္သည္။ မ်က္ႏွာႀကီး ရဲလ်က္ တဆတ္ဆတ္ တုန္ေနသည္။
“စိတ္ခ်စမ္းပါ ေဒြးေလးရာ။ က်ဳပ္တို႔ တစ္ခ်က္သတိ လြတ္သြားလို႔သာပါ။ ေဇာင္ခ်မ္းကုန္းသား ေသြးနီမွန္း သိလု႔ိ မိန္းမလို မိန္းမရ လုပ္သြားတာပါ။ တစ္ေန႔ ေပၚလာရမွာေပါ့ ဗ်ာ။ အကုသိုလ္ ဘယ္ေနလိမ့္မလဲ”
“စံေကာင္း ရန္ကို ရန္ခ်င္း မတံု႔ႏွင္းနဲ႔ေတာ့။ ၿပီးၿပီးသား ၿပီးၾကပါေစေတာ့။ ကိုင္း...ကိုင္း...သြား...ညဥ္႔မနက္ၾက နဲ႔”
ကိုေျပသိမ္းတို႔ ထြက္သြားခ်ိန္မွာေတာ့ မအိမ္ကံ အိပ္ရာ ေပၚလဲလ်က္ရွိ၏။ ေက်းဥက ျပဳစုေပးေနသည္။ ကိုေျပသိမ္းတို႔ ေဆြမ်ဳိးသားခ်င္းေတြလည္း ပြဲခင္းထဲက ျပန္ေရာက္လာၾကၿပီ ျဖစ္၍ အိမ္ေအာက္ထပ္မွာ တခ်ဳိ႕၊ အိမ္ေပၚမွာ တခ်ဳိ႕ ရွိေနၾကသည္။ မအိမ္ကံ နားထဲမွာ ေျပးလႊားေနသလို တဒီးဒီး အသံေတြ ၾကားေနရသည္။ စိတ္ထဲမွာ မီးေတာက္ မီးလွ်ံေတြ တဟုန္းဟုန္း ေတာက္ေလာင္ေနၾက၏။ မီးေတာက္ေတြထဲက ေအာ္သံေတြ ၾကားရသလိုလို။ မီးစြဲ သစ္သားေခ်ာင္းေတြ၊ ဆင့္တန္း ရက္မတန္းေတြ ျပဳတ္ျပဳတ္က်ေနၾကသည္။ သက္ကယ္ မိုးေတြ မီးေလာင္ေနၾကတာကလည္း တရွိန္းရွိန္း ျမည္ဟည္း ေနသည္။ သံေခ်ာင္းေမႊသံေတြ၊ တစ္ကင္းက တစ္ကင္း၊ ကူးကာ...ကူးကာ။ အာ႐ံုထဲမွာ ကမၻာပ်က္ေနသလိုလို တစီစီ ပြက္လ်က္ရွိ၏။
“မအိမ္ကံ”
“ဗုဒၶမဂၤလံ၊ ဘုရားရွင္၏ မဂၤလာက်က္သေရေတာ္ကို အာဂမၼ၊ အေၾကာင္းျပဳ၍၊ သဗၺအႏၲရာယာ၊ မေကာင္းေသာ အႏၲရာယ္ အလံုးစံုတို႔သည္၊ ၀ိနႆႏၲဳ၊ ကင္းစင္လြင့္ေပ်ာက္ပါေစ ဘုရား။ မေကာင္းေသာ အတိတ္၊ မေကာင္းေသာ နိမိတ္၊ မေကာင္းေသာ ေဘးဥပဒ္၊ မေကာင္းေသာ ၿဂိဳဟ္စီးဒသာ ၾကမၼာတို႔ ကင္းလြတ္ပါေစ ဘုရား”
ေလးစားစြာျဖင့္
ရီနိုမာန္
၃၀။
မီးေတာင္ႀကီး ေပါက္သကဲ့သို႔ တဟူးဟူး ေလာင္ၿမိဳက္ေနေသာ မီးလွ်ံႀကီးကပင္ ေၾကာက္မက္ဖြယ္ ေကာင္းလွသည္။ ေလာင္စာ မကုန္မခ်င္း သစ္တိုသစ္စ သစ္ေခ်ာင္း တစ္ေခ်ာင္း မက်န္ေအာင္ေလာင္ေနေသာ မီးအရွိန္ေၾကာင့္ မည္သူမွ် အနီးကို မကပ္ႏိုင္။ မီးခိုးမ်ားက တေစၦသရဲ၏ ၀တ္ရံုမည္းႀကီး ပမာ ေကာင္းကင္တစ္ခြင္လံုးကို လႊမ္းအုပ္ရန္ အလိပ္လိပ္ တက္လ်က္ရွိသည္။ မီးေတာက္ မီးလွ်ံေတြကလည္းမေကာင္းဆုိး၀ါး တစ္ေကာင္၏ အစြယ္မ်ားသဖြယ္ပင္။ ေဇာင္ခ်မ္းကုန္း တစ္ရြာလံုးရွိ ရြာသူရြာသားမ်ား သာမက အနယ္နယ္ အရြာရြာက စုရံုးေရာက္ရွိလာၾကေသာ ဆရာေတာ္ႀကီး၏ အႏိ ၱမအဂၢိစ်ာပန ပြဲႀကီးသည္ပင္ ၿငိမ္သက္သြားခဲ့ပါ၏။ မီးေလာင္ရာသို႔ အားလံုးလိုလို ေရာက္လာၾကသျဖင့္ ေဇာင္ခ်မ္းကုန္းရြာ လမ္းသည္ပင္ ျပည့္သြားခဲ့သည္။ ပြဲၾကည့္ လွည္းေတြက ႏြားမလန္႔ ပြဲမၿပိဳေအာင္ ကြင္းထဲမွာ ေစာင့္ေနၾက၍သာ ေတာ္ေတာ့သည္။
မအိမ္ကံ ကေတာ့ မ်က္ရည္ ေတြေတြက်ရင္း ေၾကာင္ေတာင္ႀကီး ရပ္လ်က္ရွိ၏။ ဘယ္သူကမွ ဘယ္သူ႔ကို မေဖးမႏိုင္ၾကဘဲ ျမင္ကြင္းကိုသာ ၀မ္းနည္း ေၾကကြဲစြာ ၾကည့္ေနၾကရေတာ့သည္။ လူအားႏွင့္ ၀ိုင္း၀န္း ၿငႇိမ္းသတ္ဖို႔ပင္ အခ်ိန္မရေတာ့။ သံေခ်ာင္း ေမႊသံႀကီး ဆက္တိုက္ ၾကားရၿပီးသည္ႏွင့္ လူေပါင္းမ်ားစြာတို႔ ေဇာင္ခ်မ္းကုန္း ရြာဘက္ကို အေျပး လာခဲ့ၾကပါ၏။ ဓားျပသူခိုး၊ အႏုၾကမ္း လူရမ္းကားတို႔သာဆိုလွ်င္ လူအုပ္ႀကီးကို ျမင္႐ံုႏွင့္ မူးေမ့ သြားၾကလိမ့္မည္။ အခုက လက္သည္ကို ေကာင္းေကာင္း မသိလိုက္ၾကရဘဲ ထေလာင္လိုက္ေသာ မီးျဖစ္၏။ ဘယ္သူက ဘယ္အၿငိဳးႏွင့္ မီးတုတ္တင္ ႐ႈိ႕ခဲ့သည္ မေျပာႏိုင္ေသးေသာ္လည္း ေဇာင္ခ်မ္းကုန္း ရြာေက်ာင္းသည္ နာရီပိုင္း အတြင္း ျပာပံု ဘ၀ ေရာက္ရေတာ့မည္။
“ရပ္ရြာလူႀကီးေတြမွ အပ လူေတြ အားလံုး ပြဲခင္းကို ျပန္ၾကပါ၊ ျပန္ၾကပါ။ ဇာတ္ပြဲ ဆက္မွာပါ။ ဒါခင္ဗ်ား တို႔အလုပ္ မဟုတ္ပါဘူး။ လူႀကီးေတြ အလုပ္ပါ။ ျပန္ၾကပါ၊ ျပန္ၾကပါ။ ေအးေအးေဆးေဆး ပြဲဆက္ၾကည့္ၾကပါ”
အသံေအာင္လွေသာ အသံႀကီး တစ္သံက လူေပါင္း ေျမာက္ျမားစြာတို႔၏ အသံ ေပါင္းမ်ားစြာကို ေက်ာ္ကာ စူးစူး ၀ါး၀ါး ထြက္ေပၚလ်က္ရွိ၏။ လူေတြက မျပန္ၾကပါ။ တ၀ုန္း၀ုန္း ၿပိဳက်ေနေသာ မီးေလာင္ သစ္ေခ်ာင္းေတြကို ယိမ္းပြဲ ၾကည့္သလို ၾကည့္ေနၾကဆဲ ျဖစ္၏။ တေပါင္းလ၏ ေလက တဟူးဟူး တိုက္လ်က္ရွိရာ အိမ္ေတြဘက္ကို မီးမကူးရန္ အေရးႀကီးသည္။ သို႔ေသာ္ ခ်က္ခ်င္းႀကီး မကူးႏိုင္။ ရြာႏွင့္ေက်ာင္းက လွမ္းတာ တစ္ေၾကာင္း၊ ၾကားမွာ မီးတားကြက္လို ကြင္းႀကီး ျခားသျဖင့္လည္းေကာင္း စုိးရိမ္စရာေတာ့ သိပ္မရွိ။ သာေအာင္ႏွင့္ ၀ါးခြၽန္ကိုင္၊ ဒူးေလးကိုင္၊ လူေလးငါးဆယ္က လူေတြ ေရွ႕ေရာက္လာၾကကာ ပြဲခင္းသို႔ ျပန္ၾကရန္ အတင္းတြန္းထုတ္ ေနၾကရသည္။ လက္နက္မ်ား ကိုင္ေဆာင္ထားၾကသည့္ အျပင္ လူျဖန္႔ကာ အတင္းအဓမၼ လူစု ခြဲခိုင္းေနသျဖင့္ တျဖည္းျဖည္း ဆုတ္သြားၾကေသာ္လည္း လူအုပ္ႀကီးက မေလ်ာ့ႏိုင္ဘဲ ရွိသည္။
“သာေအာင္၊ ဘယ္သူ႔လက္ခ်က္တုံးကြ။ မိုက္ရင္ ရြာကို စမ္းလိုက္ပါလားကြာ။ စာသင္ေက်ာင္းကို မီး႐ႈိ႕တာ သူရဲေဘာေၾကာင္လွသကြာ။ အသက္ခ်င္း လဲလိုက္စမ္းမယ္”
“ကိုမွတ္ႀကီး၊ က်ဳပ္တို႔ ကိစၥ က်ဳပ္တို႔ ရွင္းမယ္။ ခင္ဗ်ား တို႔ရြာက လူေတြ ခင္ဗ်ားတုိ႔သာ ႏိုင္ေအာင္ထိန္း။ ပြဲမပ်က္ဘူးေနာ္။ လွည္းေတြ မျပန္ေစနဲ႔။ က်ဳပ္တို႔ ဆရာေတာ္ႀကီး စ်ပန အပ်က္မခံဘူး။ သြားေတာ့။ ခင္ဗ်ားပြဲ သြားထိန္း”
ေအာ္ဟစ္ ဆူညံေနၾကေသာ လူအုပ္ႀကီး၏ တစာစာ ေအာ္သံေတြၾကားက သာေအာင့္ အသံ စူးထြက္ေနတာကိုလည္း မအိမ္ကံ ၾကားေနရသည္။ တျခားရြာေတြက လာတက္ၾကရသည့္ ကေလးေတြရွိၾကေတာ့ ေက်ာင္းႀကီး မီးေလာင္တာကို အကုန္လံုးက ေတာက္တေခါက္ေခါက္ ရွိၾကသည္။ ငိုယိုသူေတြက ငိုယိုေနၾကသည္။ ေအာ္သူေတြက ေအာ္ေနၾကသည္။ ေဒါသေတြ ဆူဆူ ႀကိဳင္ႀကိဳင္ ေလာင္ၿမိဳက္ေနၾကတာကပင္ ေက်ာင္းကို ေလာင္သည့္ မီးထက္ အဟုန္ျပင္းလွပါ၏။ ကိုေျပသိမ္း ဘယ္ေရာက္ေနသလဲ။ မအိမ္ကံ ကိုေျပသိမ္းကို စိတ္ေရာက္မွ ဆတ္ခနဲ လႈပ္လာခဲ့သည္။ သမီးႏွစ္ေယာက္ကေတာ့ အိမ္မွာ။ မီးတ့ဲ မီးတဲ့ဆိုမွ မအိမ္ကံ သည္ဘက္ကို ေျပးလာခဲ့ျခင္း ျဖစ္သည္။ ဖိနပ္ပင္ မပါခဲ့။ ဆူးေလဆူးေတြက မအိမ္ကံ ဖ၀ါးမွာ သီးေနေသာ္လည္း မအိမ္ကံ ဆူးကို မထြင္ႏိုင္။ လူေတြၾကား တိုးရင္း သာေအာင္တို႔ ဘက္ကို မအိမ္ကံ ေရာက္လာခဲ့သည္။ သာေအာင္တို႔တစ္ေတြက ရင္ေပါင္တန္းၾကရင္း လူေတြကို ရင္ဘတ္ကတြန္းရင္း ျပန္ၾကပါ...ျပန္ၾကပါ ေအာ္ေနၾက၏။
“သာေအာင္၊ ဆရာေကာ...ကိုေျပသိမ္းေတြ႕လား”
“မေတြ႕ဘူး မအိမ္ကံ။ သည္ကိုေတာ့ မေရာက္ေသးဘူး”
လူေတြက မအိမ္ကံကိုေတြ႕ေတာ့ ပိုၿပီး စိတ္၀င္စားၾက ျပန္သည္။ စာသင္ေက်ာင္း အလွဴရွင္၊ စာသင္ေက်ာင္း အစ္မ မဟုတ္လား။ မအိမ္ကံကေတာ့ မ်က္ရည္ေတြကို လက္ဖမိုးႏွင့္ သုတ္ရင္း ဘာလုပ္လို႔ ဘာကိုင္ရမွန္း မသိဘဲ ရွိေနပါ၏။ လူၾကားထဲက ျပန္တိုးလာခဲ့ကာ အိမ္ဘက္ကို ေလွ်ာက္လာေတာ့မွ ေျခဖ၀ါးေတြ က်ိန္းစပ္ နာက်င္ေနတာ သတိထားမိေတာ့သည္။ ဆူးေလ ဆူးေတြကိုမထြင္ဘဲ မအိမ္ကံ ဆက္ေလွ်ာက္လာခဲ့ရာက သမင္လည္ျပန္ လွည့္ၾကည့္လိုက္သည္။ မီးၫြန္႔က်ဳိးၿပီ ျဖစ္ေသာ္လည္း မီးေတာက္ေတြ မသိမ္းေသး။ တစ္ခါက ေက်ာင္းသားလူငယ္မ်ားျဖင့္ ေ၀စည္ခဲ့ေသာ မအိမ္ကံ၏ ေက်ာင္း။ ေက်ာင္းဆရာ ကိုေျပသိမ္း၏ ရြာေက်ာင္း။ ေခါင္းေလာင္းသံ၊ စာအံသံ၊ ေျပးလႊား ေပ်ာ္ျမဴးၾကသံမ်ားႏွင့္ ပြင့္လန္းခဲ့ေသာ ေဇာင္ခ်မ္းကုန္း စာသင္ေက်ာင္း။ ခုေတာ့ ျပာ၊ မီးခိုးႏွင့္ မီးလွ်ံေတြၾကားမွာ ေအာ္ဟစ္ ညည္းညဴေနသလို တေျဖာင္းေျဖာင္း က်ဳိးေၾကေနပါပေကာ။ ဆို႔တက္လာေသာ ခံစားမႈကို မအိမ္ကံ တင္းမခံႏိုင္ေတာ့ဘဲ အသံထြက္ေအာင္ပင္ ႐ႈိက္ငိုမိခဲ့ေလသည္။ သိမ့္သိမ့္ ခါေအာင္ ငိုမိခဲ့ရပါ၏။
စာသင္ေက်ာင္းကေလးမွာ ဘာအျပစ္ ရွိလို႔လဲ။ ဘာအၿငိဳးနဲ႔ လုပ္ၾကတာလဲ။ ေဇာင္ခ်မ္းကုန္းရြာကို မုန္းတာလား။ ကိုေျပသိမ္းကို မုန္းတာလား။ မအိမ္ကံကို မုန္းတာလား။ ေက်ာင္းပညာ သင္ယူေနၾကတဲ့ ရြာကေလးေတြကိုပဲ မနာလို မ႐ႈဆိတ္ ျဖစ္ၾကတာလား။ မအိမ္ကံမွာ အေမးသာ ရွိ၍ အေျဖမရွိ။ အေျဖ မရႏိုင္ေတာ့ လည္း မ်က္ရည္ေတြသာ တသြင္သြင္ က်ခဲ့ရသည္။ ရြာကင္းေတြကေတာ့ သံေခ်ာင္းေမႊ ခဲ့ၾကသည္။ ဘုန္းႀကီးပ်ံပြဲမွာ မဲေနၾကေတာ့ ရြာစြန္က ပိုက္ဆံရွိ အိမ္ေတြကို သူခိုး၊ ဓားျပ ၀င္တာေနမွာလို႔ သံေခ်ာင္းေမႊသံၾကားၾကားခ်င္း ထင္မိခဲ့သည္။ ဘုန္းႀကီးပ်ံပြဲႀကီး ၀က္၀က္ကြဲစည္သည့္ ရက္မွာမွ သင္းတို႔လာ၀ံ့၊ လုပ္၀ံ့ရဲၾကေသးသည္။ ရြာေပါင္းစံုက လူေပါင္းမ်ားစြာ အုန္းအုန္းကြၽက္ကြၽက္ ရွိေနၾကခ်ိန္မွာမွ သင္းတို႔ ၀င္၀ံ့ရဲၾက သေကာလို႔ပင္ မအိမ္ကံ ေတြးမိခဲ့သည္။ ေက်ာင္းကို မီးတင္ ႐ႈိ႕မည္ လံုး၀ ထင္ခဲ့။ ေနာက္မွ မီးေတာက္ႀကီး ရွိန္းခနဲ ဟုန္းခနဲ ေတာက္ေလာင္လာေတာ့မွ “မီးဗ်ဳိ႕ မီးမီး”ဆိုသည့္ ေအာ္သံႀကီးေတြ ၾကားခဲ့ရသည္။
“ဘုန္းႀကီးပ်ံက ေကာက္႐ိုးဒံုး႐ုပ္ႀကီးေတြ မီး႐ႈိ႕ၾကသာ ထင္ပါရဲ႕ေအ။ ေလက ျပင္းေတာ့ မီးစိုးရိမ္ရသယ္”
မလွအံုက ခပ္ေအးေအးပင္ ေျပာေနခဲ့ေသးသည္။ မလွအံုက လူေတြလွည္းေတြ ၿငိမ္မွ ပြဲခင္းကို ကူးဖို႔ ျပင္ထားသျဖင့္ မီးေလာင္စဥ္က အိမ္မွာ ရွိေနခဲ့ပါ၏။ ေက်ာင္းမီးေလာင္လို႔ ဆိုသည့္ အသံၾကားေတာ့မွ မလွအံုက အိမ္အေပၚထပ္က ကေလးႏွစ္ေယာက္ဆီ တက္ေျပးသည္။ မအိမ္ကံက ေက်ာင္းဘက္ကို ေျပးလာခဲ့ျခင္း ျဖစ္၏။
မအိမ္ကံ အိမ္၀ကိုေရာက္ေတာ့ လူအုပ္ႀကီးတစ္အုပ္ ၀ိုင္းတိုက္ထဲက ထြက္လာသည္။ ေရွ႕ဆံုးမွာ ကုိေျပသိမ္း။ လူေတြက ကိုေျပသိမ္းေနာက္မွာ ဓားေတြ လွံေတြ ကိုယ္စီကိုင္ရင္း ရပ္ေနၾကသည္။ မအိမ္ကံက ကိုေျပသိမ္းကို ေတြ႕လိုက္မွ အ႐ုပ္ႀကိဳးျပတ္ လဲက်သြားေတာ့သည္။ ကိုေျပသိမ္းက အလိုက္ သင့္ေပြ႕လိုက္သျဖင့္သာ လဲက်မသြားျခင္းျဖစ္သည္။
“အိမ္ကေလး သတိထားမွေပါ့။ တစ္ေက်ာင္းၿပိဳေတာ့ ႏွစ္ေက်ာင္းေဆာက္႐ံုေပါ့ကြယ္။ သြား...သြား အိမ္ထဲမွာ နားေခ်။ ေက်းဥလာစမ္း။ လာတြဲေခၚသြားစမ္း”
ထိုစဥ္မွာပင္ အေမ ပန္း႐ံုႏွင့္ ေက်းဥေရာက္လာခဲ့ၾကပါ၏။ ေက်းဥက မအိမ္ကံကိုတြဲကာ အိမ္မႀကီးဘက္ ေခၚသြားခဲ့သည္။
“ေမာင္ေျပသိမ္း မင္းဘယ္လဲ၊ မင္းမထြက္နဲ႔။ ေက်ာင္းကို မီး႐ႈိ႕တာ မင္းကို မေက်နပ္လို႔ဆိုသာ အေမသိသယ္။ ငါ့သား မထြက္ပါနဲ႔ေတာ့”
အေမပန္း႐ံု အသံက ဆို႔ဆို႔ႀကီး နင့္လွသည္။ ကိုေျပသိမ္း က အေမ ပန္း႐ံုကို ေဖ်ာင္းဖ်သည္။ အိမ္ထဲ၀င္ဖို႔ ေျပာသည္။
“ကြၽန္ေတာ္ ပြဲခင္းဘက္ကို သြားမွျဖစ္မွာေပါ့။ ပြဲၿပိဳရင္ ပိုဆိုးေတာ့မယ္ အေမ။ လွည္းေတြ၊ ႏြားေတြက အစီးေထာင္ ခ်ီရွိေနတာ။ အခုေတာင္ ဘာေတြျဖစ္ကုန္မယ္ မေျပာႏိုင္ေသးဘူး။ ကြၽန္ေတာ္ အိမ္စိတ္မခ်လို႔ ျပန္လာတာ။ မၾကာပါဘူး။ ကြၽန္ေတာ္ ျပန္လာမွာပါ”
ကိုေျပသိမ္းေနာက္ ရြာကင္းအဖြ႕ဲက ကိုေျပသိမ္းကို ၀ိုင္းရံလ်က္ ရွိၾကသည္။ ကိုယ့္ရြာေက်ာင္း မီး႐ႈိ႕ခံရတာကို ရွက္ျခင္း၊ ယူက်ံဳးမရျဖစ္ျခင္း၊ ႏွေျမာတသျခင္း၊ ခံျပင္းျခင္း မ်က္ႏွာမ်ားျဖင့္ သုန္မႈန္ေနၾကေလသည္။ ကင္းသမားထဲက စံေကာင္းက လူေကာင္ လူလံုးသန္လွသူျဖစ္၍ ေဒၚပန္း႐ံုတို႔ႏွင့္ အမ်ဳိးမကင္းသူ ျဖစ္သည္။ မ်က္ႏွာႀကီး ရဲလ်က္ တဆတ္ဆတ္ တုန္ေနသည္။
“စိတ္ခ်စမ္းပါ ေဒြးေလးရာ။ က်ဳပ္တို႔ တစ္ခ်က္သတိ လြတ္သြားလို႔သာပါ။ ေဇာင္ခ်မ္းကုန္းသား ေသြးနီမွန္း သိလု႔ိ မိန္းမလို မိန္းမရ လုပ္သြားတာပါ။ တစ္ေန႔ ေပၚလာရမွာေပါ့ ဗ်ာ။ အကုသိုလ္ ဘယ္ေနလိမ့္မလဲ”
“စံေကာင္း ရန္ကို ရန္ခ်င္း မတံု႔ႏွင္းနဲ႔ေတာ့။ ၿပီးၿပီးသား ၿပီးၾကပါေစေတာ့။ ကိုင္း...ကိုင္း...သြား...ညဥ္႔မနက္ၾက နဲ႔”
ကိုေျပသိမ္းတို႔ ထြက္သြားခ်ိန္မွာေတာ့ မအိမ္ကံ အိပ္ရာ ေပၚလဲလ်က္ရွိ၏။ ေက်းဥက ျပဳစုေပးေနသည္။ ကိုေျပသိမ္းတို႔ ေဆြမ်ဳိးသားခ်င္းေတြလည္း ပြဲခင္းထဲက ျပန္ေရာက္လာၾကၿပီ ျဖစ္၍ အိမ္ေအာက္ထပ္မွာ တခ်ဳိ႕၊ အိမ္ေပၚမွာ တခ်ဳိ႕ ရွိေနၾကသည္။ မအိမ္ကံ နားထဲမွာ ေျပးလႊားေနသလို တဒီးဒီး အသံေတြ ၾကားေနရသည္။ စိတ္ထဲမွာ မီးေတာက္ မီးလွ်ံေတြ တဟုန္းဟုန္း ေတာက္ေလာင္ေနၾက၏။ မီးေတာက္ေတြထဲက ေအာ္သံေတြ ၾကားရသလိုလို။ မီးစြဲ သစ္သားေခ်ာင္းေတြ၊ ဆင့္တန္း ရက္မတန္းေတြ ျပဳတ္ျပဳတ္က်ေနၾကသည္။ သက္ကယ္ မိုးေတြ မီးေလာင္ေနၾကတာကလည္း တရွိန္းရွိန္း ျမည္ဟည္း ေနသည္။ သံေခ်ာင္းေမႊသံေတြ၊ တစ္ကင္းက တစ္ကင္း၊ ကူးကာ...ကူးကာ။ အာ႐ံုထဲမွာ ကမၻာပ်က္ေနသလိုလို တစီစီ ပြက္လ်က္ရွိ၏။
“မအိမ္ကံ”
“ဗုဒၶမဂၤလံ၊ ဘုရားရွင္၏ မဂၤလာက်က္သေရေတာ္ကို အာဂမၼ၊ အေၾကာင္းျပဳ၍၊ သဗၺအႏၲရာယာ၊ မေကာင္းေသာ အႏၲရာယ္ အလံုးစံုတို႔သည္၊ ၀ိနႆႏၲဳ၊ ကင္းစင္လြင့္ေပ်ာက္ပါေစ ဘုရား။ မေကာင္းေသာ အတိတ္၊ မေကာင္းေသာ နိမိတ္၊ မေကာင္းေသာ ေဘးဥပဒ္၊ မေကာင္းေသာ ၿဂိဳဟ္စီးဒသာ ၾကမၼာတို႔ ကင္းလြတ္ပါေစ ဘုရား”
ေလးစားစြာျဖင့္
ရီနိုမာန္
1 comment:
ေၾသာ္ ေက်ာင္းမီးေလာင္တာကိုး... ဘယ္သူေတြလက္ခ်က္ပါလိမ့္... အင္း အခုမွ ျမႇပ္ကြက္ေတြနဲ႔ ပိုစိတ္၀င္စားစရာ ေကာင္းလာၿပီ... ဆက္တင္ပါ ျမန္ျမန္ေလး... :)
Post a Comment